Veel bedrijven reageren hetzelfde wanneer iemand vertrekt: snel een vacature uitschrijven, recruiter inschakelen en hopen dat de volgende langer blijft.

Maar dat is symptoombestrijding.

De vraag is niet: hoe vinden we iemand nieuw?
De echte vraag is: waarom vertrok iemand in de eerste plaats?

Waarom mensen vertrekken: de echte oorzaken

Onderzoek en ervaring leren hetzelfde: loon en voordelen zijn zelden de hoofdoorzaak. Veel vaker gaat het over:

  • te weinig autonomie,

  • gebrek aan erkenning,

  • micromanagement,

  • weinig groeimogelijkheden,

  • of een cultuur waarin men zich niet veilig of gewaardeerd voelt.

Met andere woorden: het is zelden het werk op zich dat mensen wegjaagt, maar de manier waarop er leiding wordt gegeven en samengewerkt.

Waarom vervangen zonder verandering niet werkt

Een nieuwe medewerker aanwerven kost tijd, geld en energie. Maar als de oorzaken in de cultuur en het leiderschap niet veranderen, staat diezelfde vacature binnenkort opnieuw online.

Dat is het draaideureffect: nieuw talent komt binnen, maar vertrekt even snel weer. En ondertussen verlies je kennis, motivatie en vertrouwen bij de collega’s die blijven.

Mijn persoonlijke les als leider

Ik spreek hier niet alleen vanuit theorie. In de afgelopen 20 jaar heb ik zelf ook (te) veel mensen zien vertrekken. En ja: te vaak heb ik ze gewoon vervangen door iemand nieuw.

Pas veel later besefte ik dat het zo niet werkt. Het heeft jaren geduurd voor ik de echte shift maakte. Corona was daarbij nog een spelbreker, maar uiteindelijk is het me gelukt: een topteam bouwen én behouden.

Die ervaring leerde me dat het probleem nooit lag bij de mensen die vertrokken, maar bij het leiderschap en de cultuur die ik zelf (onbewust) vormgaf.

Hoe leiderschap en cultuur medewerkers wél laten blijven

In plaats van telkens opnieuw te rekruteren, is het slimmer om de oorzaak aan te pakken. En begin dan eens bij leiderschap en cultuur.

  • Geef autonomie. Medewerkers die zeggenschap hebben over hun werk, voelen zich betrokken en gewaardeerd.

  • Bied duidelijke kaders. Vertrouwen is geen chaos. Een sterk kader geeft houvast én vrijheid.

  • Creëer psychologische veiligheid. Fouten mogen benoemd worden, ideeën mogen gedeeld worden.

  • Laat micromanagement los. Stop met elk detail te controleren. Geef ruimte voor eigenaarschap.

  • Zorg voor betekenis. Mensen willen voelen dat hun werk ertoe doet. Dat vraagt meer dan KPI’s alleen.

De spiegel voor leiderschap en teamcultuur

Mensen verlaten zelden het product of de strategie van een bedrijf. Ze verlaten de manier waarop er geleid wordt en de cultuur die daardoor ontstaat.

Dat betekent dat de eerste stap niet ligt bij HR of rekrutering, maar bij jou als leider. Durf jij te kijken naar je eigen reflexen, je controlebehoefte en de manier waarop jij cultuur beïnvloedt?

Conclusie: medewerkers behouden begint bij leiderschap

Medewerkers verlaten niet je bedrijf. Ze verlaten je leiderschap en je cultuur.

Wil je mensen behouden, dan moet je niet harder rekruteren, maar sterker leiden. Dan moet je een cultuur bouwen waarin mensen niet alleen werken, maar ook willen blijven.